متقاضیان ارتودنسی معمولا از پزشک خود می پرسند که آیا براکت های نامرئی دندان می توانند به اندازه بریس های ثابت کارآمد باشند. اگرچه هر دوی این روش های ارتودنسی می توانند به نتایج مشابهی دست یابند ، اما طرح درمان در هر یک متفاوت است. درک این تفاوت ها جهت انتخاب آگاهانه در خصوص این که کدام روش برای شما مناسب تر است بسیار حائز اهمیت است. در مقاله پیش رو به بررسی تفاوت ارتودنسی ثابت و نامرئی پرداخته ایم و مزایا و معایب هر یک را مورد بحث قرار داده ایم ؛ با مطالعه این مقاله می توانید در مورد روش درمان خود تصمیم درست بگیرید.
ارتودنسی نامرئی چیست؟
ارتودنسی نامرئی که به آن ارتودنسی شفاف و اینویزیلاین نیز اطلاق می شود ، در واقع شامل پلاک های شفاف ارتودنسی است که قابل جابجایی یا به عبارتی متحرک می باشد و به آرامی دندان های شما را به موقعیت ایده آل منتقل می نماید. ارتودنسی نامرئی در واقع جزئی از ارتودنسی های متحرک است ، بنابراین شما می توانید در مواقع خوردن و نوشیدن یا مسواک زدن پلاک ارتودنسی را از دهان خود خارج سازید ؛ اما دقت داشته باشید که برای اثربخش شدن روند درمان و کسب نتیجه مطلوب حتما باید در باقی زمان ها براکت ها را بر روی دندان های خود قرار دهید. لازم به ذکر است که در ارتودنسی نامرئی ، برای مرتب کردن دندان ها به جای استفاده از براکت ها از پلاک های شفاف استفاده می شود.
به طور کلی ارتودنسی نامرئی جهت درمان موارد غیرپیچیده ارتودنسی کاربرد دارد و در موارد پیچیده نمی تواند موثر واقع شود.
مزایای ارتودنسی نامرئی
از مهم ترین مزایای ارتودنسی نامرئی یا اصطلاحا اینویزیلاین ، می توان به موارد ذیل اشاره داشت :
- نامرئی بودن یا به عبارتی شفاف بودن پلاک ها در ارتودنسی نامرئی ، سبب عدم جلب توجه سایرین به ارتودنسی شما خواهد شد ؛ لذا از این مسئله می توان به عنوان مهم ترین مزیت ارتودنسی نامرئی نام برد.
- امکان در آوردن بریس های ارتودنسی نامرئی در مواقع خاص اعم از زمان خوردن و نوشیدن ، مسواک زدن و شرکت در مهمانی ها یا مجالس خاص وجود دارد ؛ اما دقت داشته باشید که پلاک های شفاف ارتودنسی جز در موارد مذکور ، همواره باید بر روی دندان ها قرار گیرند تا عملکرد خود را حفظ کنند.
- در این روش از ارتودنسی ، نیاز به مراجعه به ارتودنتسیت به مراتب کمتر از ارتودنسی ثابت خواهد بود. البته توجه نمایید که هر 14 روز یکبار می بایست جهت تعویض پلاک ارتودنسی به متخصص خود مراجعه نمایید.
- فشار وارده از سوی پلاک های شفاف ارتودنسی ، کمتر از ارتودنسی ثابت است ؛ زیرا نیروی وارده به شکل تنظیم شده بر روی دندان تحمیل شده و بین تمام دندان ها تقسیم می شود. از این رو شما در صورت استفاده از پلاک های شفاف ارتودنسی درد کمتری را متحمل خواهید شد و روند درمان نیز در این روش معمولا کوتاه تر است.
معایب ارتودنسی نامرئی
- بارزترین عیب ارتودنسی نامرئی ، عدم کارایی آن در مشکلات پیچیده ارتودنسی می باشد.
- نیاز به برنامه خاص درمانی دارد و اثربخشی آن به همکاری بیمار وابسته است ؛ بنابراین روال درمان نیز به همکاری بیمار بستگی دارد.
- ریسک مفقود شدن پلاک های شفاف ارتودنسی وجود دارد ، لذا در صورتی که مراجعه کننده به درستی از آن مراقبت نکرده و آن را گم کند ؛ روند درمان با اختلال روبرو خواهد شد.
ارتودنسی ثابت چیست؟
به گفته دکتر ستاره سهرابی بهترین متخصص ارتودنسی کرج : ارتودنسی ثابت که در بین عموم مردم با عنوان سیم کشی دندان نیز شناخته می شود ، متشکل از براکت های ثابت و سیم هایی می باشد که به صورت ثابت بر روی دندان های بیمار قرار داده می شوند. نسل اول براکت های ارتودنسی ثابت به صورت فلزی بود و به شکل نگین هایی قابل مشاهده بر روی دندان ها نصب می شد ؛ امروزه با آمدن ارتودنسی پشت دندانی ( لینگوال ) و ارتودنسی شفاف ، مشکل براکت های فلزی تا حدودی حل شده است ؛ البته براکت ها کاملا پنهان نبوده و کمتر در معرض دید می باشند.
لازم به ذکر است که سیم متصل به براکت ثابت ارتودنسی ، می بایست در فواصل زمانی معین توسط متخصص ارتودنسی سفت شود. این تنظیمات کمک می کند تا دندان های شما به سمت موقعیت صحیح هدایت شده و در واقع تراز شوند.
در ارتودنسی ثابت بر خلاف ارتودنسی نامرئی ، دیگر نیازی به برنامه خاص درمانی وجود ندارد و شما فقط ملزم به نگهداری براکت ها یا بریس ها بر روی دندان های خود می باشید و تنها باید در جلسات تعیین شده شرکت کنید تا تنظیمات براکت توسط ارتودنتیست بر روی براکت لحاظ گردد.
مزایای ارتودنسی ثابت
- با ارتودنسی ثابت می توان ناهنجاری های پیچیده دندان ها اعم از تورفتگی یا بیرون زدگی دندان ، جابجایی ریشه دندان ، چرخش دندان و مواردی از این قبیل را درمان نمود.
- براکت ها و سیم های ارتودنسی ثابت می توانند به صورت همزمان چندین دندان را جابجا کرده و موقعیت آن ها را اصلاح کنند.
- در ارتودنسی ثابت ، بی نظمی دندان های شما با دقت بیشتری مرتفع شده و تا حد قابل ملاحظه ای مرتب می شوند.
- با توجه به این که براکت های این روش از ارتودنسی ، قابل جابجایی نیستند ؛ امکان گم کردن آن ها وجود ندارد.
معایب ارتودنسی ثابت
- با توجه به این که بریس های ارتودنسی ثابت ، عموما فلزی هستند در زمان صحبت کردن و لبخند زدن ؛ قابل مشاهده خواهند بود و این مسئله در برخی افراد موجب کاهش اعتماد به نفس می شود. در این موارد می توان اورینگ های رنگی را به بیمار پیشنهاد داد که در واقع جلوه ای زیباتر به بریس های ارتودنسی می بخشد.
- از آن جا که بریس های ارتودنسی ثابت را نمی توان در مواقع خوردن غذا از دهان خارج نمود ، در نتیجه باید تغییراتی در رژیم غذایی خود لحاظ کنید و خوراکی های چسبناک و به طور کلی مواد غذایی ای که امکان گیر کردن آن ها به براکت ها وجود دارد را مصرف نکنید.
- رعایت بهداشت در براکت های ثابت ارتودنسی ، بسیار حائز اهمیت است ؛ با توجه به این که امکان گیر کردن مواد غذایی به آن وجود دارد ، مسواک زدن در ارتودنسی ثابت دشوارتر از ارتودنسی نامرئی خواهد بود.
تفاوت ارتودنسی ثابت و نامرئی در چیست؟
به طور کلی هر دو روش ارتودنسی ثابت و نامرئی ، موثر می باشند. تصمیم گیری در این خصوص ، به شرایط زندگی متقاضی ارتودنسی و ترجیحات او بستگی دارد. از این رو متخصص ارتودنسی قبل از شروع پروسه درمان ، سوالاتی از مراجعه کننده می پرسد تا مشخص شود کدام روش برای او مناسب تر است.
اگر فردی هستید که فراموشکاری از خصیصه های اخلاقی شما است ؛ استفاده از ارتودنسی نامرئی (قابل جابجایی) برای شما انتخاب مناسبی نخواهد بود. همچنین ممکن است زمانی که براکت ها را از دهان خود بیرون آورده اید ، تا چند ساعت تمایل به قرار دادن آن در دهان نداشته باشید خصوصا در صورتی که طرح درمان تان در مراحل دردناک باشد. در چنین مواردی توصیه می شود براکت های ثابت را به عنوان گزینه مناسب ارتودنسی در نظر بگیرید.
همان طور که در قسمت مزایای ارتودنسی اینویزیلاین (نامرئی) اشاره داشتیم ، شما برای تنظیم براکت ها بر خلاف ارتودنسی ثابت نیاز به مراجعات منظم به ارتودنتیست نخواهید داشت ؛ لذا در صورتی که مشفله دارید و زمان کافی برای معاینات منظم ندارید ، می توانید ارتودنسی نامرئی را انتخاب کنید.
در صورتی که تمایل ندارید براکت های ارتودنسی تان به وضوح قابل مشاهده باشد و نظر سایرین را به خود جلب کند ، بریس های نامرئی گزینه مناسبی برای تان خواهد بود.
دقت داشته باشید در صورتی که ورزش خاصی انجام می دهید یا ورزشکار حرفه ای هستید و می خواهید ارتودنسی کنید ، هر دو روش ارتودنسی می تواند برای تان مناسب باشد ؛ اما در مورد بریس های ثابت باید مراقبت بیشتری کنید ، از این رو توصیه می شود در صورتی که از بریس های ثابت استفاده می کنید و فعالیت های ورزشی انجام می دهید ، حتما محافظ های مخصوص بر روی براکت ها قرار دهید و به این ترتیب از آن ها در برابر برخورد ضربه محافظت به عمل آورید. اما بهترین گزینه برای افراد ورزشکار ، ارتودنسی نامرئی می باشد ، زیرا حین ورزش می توان آن را از دهان بیرون آورد.
سخن آخر
در صورتی که قصد انجام ارتودنسی دارید با دو روش ارتودنسی روبرو خواهید بود ؛ ارتودنسی ثابت و ارتودنسی نامرئی. چنانچه نمی توانید در مورد گزینه مناسب ارتودنسی تصمیم بگیرید ، حتما با یک متخصص ارتودنسی ذیصلاح مشورت نمایید ؛ طبیعتا یک ارتودنتیست حاذق و باتجربه شما را از تفاوت ارتودنسی ثابت و نامرئی آگاه می سازد و می تواند با مد نظر قرار دادن نیازهای شما و وضعیت قرارگیری دندان های تان بهترین گزینه را به شما پیشنهاد دهد.
